İskenderun Teknik Üniversitesi (İSTE) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Semir Över, “Uluslararası İnşaat Mühendisliğinde İnovasyon, Sürdürülebilirlilik, Teknoloji ve Eğitim Konferansı”nın Hatay özel oturumunda yaptığı Hatay Deprem Riskinin İncelenmesi başlıklı sunumunda, Hatay’ın depremselliğiyle ilgili endişe verici tespitlerde bulundu.
Prof.Dr. Över, bekledikleri Hatay depremi büyüklüğünün, Kocaeli depremine eşdeğer olabileceğine vurgu yaparak, “Hatay’da olası bir deprem 7.0 büyüklüğünde olursa, 1997 tarihinde meydana gelen 5.7 büyüklüğündeki depremin yaklaşık 90 katı enerji açığa çıkaracaktır. Bu oran olası depremin büyüklüğüne bağlı olarak değişecektir: 7.2 olursa 178 katı 7.5 olursa 500 katı enerji açığa çıkabileceği ön görülmektedir. Bu da yaklaşık 17 Ağustos 199 Kocaeli depreminde açığa çıkan enerjiye eşit olacağını belirtmiştir” dedi.
‘Suskunluk dönemi uzun sürdü’
Hatay’ı etkileyen fayların suskunluk dönemlerinde olduğunu, bunun yaklaşık 147 yıldır sürdüğünü ifade eden Prof. Dr. Över, “Bu da, Hatay’da bir sismik boşluk olduğu anlamına gelmektedir. Son 2000 yılın tarihsel deprem verileri, Hatay’da farklı periyotlara sahip toplam 12 adet suskunluk dönemi yaşandığını göstermiştir. Hesaplanan ortalama suskunluk süresi 116 yıldır. 147 yıldır süren ve devam etmekte olan 13. suskunluk döneminin, ortalama değerden çok daha uzun sürdüğü görülmektedir. Hatay’daki suskunluk dönemin ne kadar süreceği tam olarak bilinmemekle birlikte, her an büyük bir deprem olabileceği, böylece sismik boşluğun dolabileceği unutulmaması gerekir” dedi.
‘Bina envanterimiz dayanıklı değil’
Hatay’ın jeolojik haritası incelendiğinde, bölgenin yerleşim alanının daha çok Miyo-Pliyosen-Kuvaterner yaşlı depolar üzerinde yer aldığının görüldüğünü söyleyen Prof. Dr. Över, “Hatay’da olası deprem esnasında oluşabilecek yüzey kırığı, sıvılaşma, oturmalar, zemin büyütmesi gibi önemli tehlikeler yanı sıra, Hatay’ın farklı alanlarında heyelan, kayaç düşmesi gibi olaylar da gerçekleşebilir. Ayrıca, bina Hatay bina envanterinin olası büyüklükteki bir depreme yeterince dayanıklı olmadığının ve büyük hasarlar oluşabileceğinin altını çizmek gerekiyor. Hatay’ın Deprem Master Planı kapsamında, yukarıda sayılan tehlikeli alanların ortaya çıkarılıp haritalanarak alınabilecek önlemler belirlenmeli, olası bir deprem tehlikesine karşı mevcut yapıların deprem güvenlikleri incelenmeli, yeterli güvenliğe sahip olmayan yapılar için teknik raporlar hazırlanarak kentin yapılandırılmasına katkı sağlanmalı. Toplumun deprem bilincini ve refleksini sürekli açık tutacak araçlar geliştirilmeli, büyük depremlerin afete dönüşerek, yıkıcı ve ölümcül olmasının önüne geçecek yöntemler geliştirilip uygulamaya konulmalı” diyerek alınabilecek önlemlerden bahsetti.