6 Şubat depreminde hasar gören İskenderun’un önemli yapılarından 450 yıllık Aziz George Rum Ortodoks Kilisesi(Marcircos)’nin restorasyonunu Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı(UNDP) üstlendi.
İskenderun Ortodoks Kilisesi Vakıf Başkanı Can Teymur’un girişimiyle, kilisede depremlerinin yıkıcı etkisinin yaratmış olduğu tahribatı en aza indirmek üzere bir yıldan bu yana süre gelen temaslar sonucunda Romanya ve Bulgaristan hükümetlerinin desteğiyle Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı(UNDP) tarafından yürütülen “Kültürel Mirasa Sahip Çık Bağış Kampanyası” kapsamında İskenderun St. George Rum Ortodoks Kilisesi’nin Restorasyonu için sözleşme programı düzenlendi.
Antakya Medeniyetler Korosu’nun da sahne aldığı kilise bahçesindeki törene ilçe protokolünün yanısıra UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vınton, Romanya Türkiye Büyükelçisi Stefan Alexandru Tınca, Bulgaristan Türkiye Büyükelçiliği Başkâtipi Daniela Nikolava, siyasi parti temsilcileri, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve cemaat mensupları katıldı.
6 Mayıs Hıdırellez kutlamalarının da yapıldığı, eşsiz bir kültürel mirasa ve dinlerin kardeşliğini yansıtan birleştirici güce sahip kilisedeki törende, UNDP Temsilcisi Vinton ve beraberindeki heyet Hatay’ı medeniyetler şehri yapan ruhu törende hissettiklerine dikkat çekti.
“Allah böyle bir acıyı hiçbir ülkeye yaşatmasın”
Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları anısına bir dakikalık saygı duruşu ve akabinde İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlayan törenin açılış konuşmasını yapan İskenderun Rum Ortodoks Kilisesi Vakfı Başkanı Can Teymur, “6 Şubat depremi maalesef bizleri, kutsal ve tarihi mekânlarımızı, hastanelerimizi, kültür varlıklarımızı, evlerimizi, iş yerlerimizi yerle bir etti. O acıyı yaşadığımız günlerde halkımızın gösterdiği yardım ve dayanışma çabası yüreklerimize su serpmiştir. Başta devletimiz olmak üzere, yurt içinden ve yurt dışından gelen yardım ve desteklere bir kez daha sonsuz şükranlarımızı sunmak istiyoruz. Allah bir daha böyle bir acıyı, böyle bir felaketi ülkemize ve hiçbir ülkeye yaşatmasın. Depremin ilk günlerinde bölgeye gelerek bizleri defalarca ziyaret eden ve yaklaşık bir yıldan bu yana kendileri ile temas içerisinde olduğumuz UNDP’nin Türkiye Temsilcisi Louisa Vinton ve teşkilatı bölgemizdeki çeşitli aktiviteleri ile birlikte kültür mirasının ayağa kalkması konusunda önemli katkılar sundu. Kültürel miras bir topluluğun kimliği ve tarihinde hayati bir rol oynar. Bu sebeple St. George Kilisemizin de restore edilmesi ve korunması yaşadığımız deprem sonrası hepimizin normal yaşam duygumuzu yeniden inşa edecektir. Yaşadığımız acıyı bizlerle paylaşan ve depremde hasar gören St. George Kilisemizin restore edilmesi konusunda bizlere destek olan başta Turizm ve Kültür Bakanlığı’mız olmak üzere, bölgeyi tüm çeşitliliği ile restore etme taahhüdünü memnuniyetle karşılayan UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vınton’a, Romanya ve Bulgaristan hükümetlerine ve aramızda bulunan büyükelçilerine teşekkürlerimizi sunuyoruz” dedi.
“Burası bir dünya mirası”
Deprem zamanı yaşanılan tüm acıları kalbinde hissettiklerini belirten UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vınton, acıları en aza indirmek adına tarihi dokusuyla tüm kültürlere ev sahipliği yapan St. George Rum Ortodoks Kilisesi’ne yardım etmekten büyük bir onur duyduklarını söyledi.
İskenderun’da olmaktan duyduğu memnuniyeti de dile getiren Vınton, “Bu proje kapsamında birlikte çalıştığımız Bulgaristan hükümeti ve Romanya hükümeti temsilcileri, Vakıf Başkanımız Can Teymur ve diğer ortaklarımızla birlikte St. George Rum Ortodoks Kilisesi’nin restorasyonu konusunda adım atma projesinde sizlerle birlikte olmak bizlere ayrı bir mutluluk vermiştir. Depremin hemen hemen ilk günlerinden itibaren kültürel miras ve tarihi dokunun korunması adına kilisemizin yeniden canlandırılabilmesi için tüm çalışmalarımıza hız verdik. Özellikle İskenderun St.George Rum Ortodoks Kilisesi’nin avlusunda hepimizi bir araya getiren bu ruh cemaat üyelerinin kalbinde hissettikleri acıların ve sevinçlerin en önemlisidir. Burada bütün dünyaya ait olan çok değerli bir ruhun korunmasından bahsediyoruz. Burası medeniyetler beşiğidir. Hakikaten son derece değerli, değeri paha biçilemez olduğunu bildiğimiz, korunması son derece kritik olan bir mirastır. Dolayısıyla buradaki mozaik, heykel, sanat ve kültürel yapı bütün dünyaya ait olan bir ruhtur. Dünyada kendi kültürlerinin köklerini gören milyonlarca insan, elbette ki uluslararası dayanışmayı da beraberinde getirecektir. Böylesi bir dayanışma sonucunda bu restorasyon çalışmalarının devam edeceğini düşünüyoruz. Böylelikle Dünya mirası korunabilecektir” diye konuştu.
“İskenderun’un eşsiz bir ruhu var”
Aziz George Kilisesi’ni cemaatine tam kapasiteyle geri kazandıracak olmanın sevincini yaşadıklarını ifade eden Romanya’nın Türkiye Büyükelçisi Stefan Alexandru Tınca da, “Şubat 2023’teki trajik deprem öncesi bölgenizi ziyaret etme şansına sahip oldum. Burada geçirdiğim süre boyunca, Hatay ve İskenderun’un eşsiz ruhunun temelinde sizin zengin tarihi ve kültürel mirasınızın, toplumlarınızın çok kültürlülüğünüzün ve inanç çeşitliliğinizin yattığını görmüş oldum. Bu nedenle Louisa Vınton, UNDP’deki çalışkan ekibiyle birlikte Hatay’ın kültürel ve dini mirasının restorasyonuna yönelik planlarını bizimle paylaştığında, biz de onların değerli çalışmalarına destek olmak için hazır olduğumuzu belirttik. Romanya Hükümeti, Türk ve Suriye Nüfusunun yeniden ayağa kalkabilmesi adına 1,3 milyon Euro’luk bir bütçe ayırdı. Bugün bu miktarın önemli bir kısmı, UNDP ve Türkiye Hükümeti’nin yanısıra Bulgar dostlarımız ve diğer bağışçıların destekleriyle İskenderun’daki St. George Kilisesi’nin yeniden inşası için ayrıldı. Bu tür çabaların kültürel ve sosyal simge yapıların fiziksel olarak yeniden inşa edilmesinin yanı sıra bölge ekonomisinin canlandırılmasında önemli bir rol oynayabileceğini içtenlikle umuyoruz. Bölgenin canlı kimliğinin yeniden tesis edilmesi ve yerinden edilmiş nüfusun yeniden evlerine dönmesinin teşvik edilmesi için atılan çabalar sonuç vermeye başlayacaktır” şeklinde konuştu.
“Acıları tarif etmek imkansız”
Bulgaristan Cumhuriyeti Büyükelçiliği Başkatibi Daniela Nikolova da yıkıcı bir depremin ardından yaşanan acıları tarif edebilecek hiçbir kelimenin olmadığını belirterek, “Bugün somut bir adım atmak üzere burada bulanabildiğimiz için kendi adıma çok mutluyum. En kısa zamanda St. George Rum Ortodoks Kilisesi’ni eski günlerdeki gibi kullanıma açacağımıza inanıyorum” dedi.
Yapılan konuşmaların ardından kilisenin restorasyonu için finansal destek sağlayan UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vınton, Romanya Türkiye Büyükelçisi Stefan Alexandru Tınca, Bulgaristan Türkiye Büyükelçiliği Başkatipi Daniela Nikolava ve Medeniyetler Korusu Şefi Yılmaz Özfırat’a teşekkür plaketleri takdim edildi.
Antakya Medeniyetler Korosu tarafından seslendirilen şarkılar törene katılan protokol ve cemaat üyelerine duygusal anlar yaşattı. ‘Derdin nedir Hatay?’ parçasıyla katılımcıları gözyaşlarına boğan Medeniyetler Korusu ayrıca Bulgarca, Romence ve Arapça şarkılarla da büyükelçilere jest yaptı.
6 Şubat’ın unutulmaması gerektiğini törene katılan tüm katılımcılara hatırlatan koro Şefi Yılmaz Özfırat, UNDP Temsilcisi Vinton’a en çok sevdiği şarkıyı da seslendirerek sürpriz yaptı. Vinton ve büyükelçiler koronun şarkılarını cep telefonlarıyla kaydetti. Tören, ikramların sunumuyla sona erdi.