İskenderun Teknik Üniversitesi(İSTE) Rektörü Prof. Dr. Türkay Dereli, Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) Teknoloji Transfer Ofisi (TTO) tarafından “Farklı Gözlerden Endüstri 4.0” konulu panele katıldı. Bursa Valisi İzzettin Küçük, BTÜ Rektörü Prof. Dr. Arif Karademir, BTÜ Endüstri Mühendisliği Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Koray Altun, The Royal Institute of Technology ABB Robotics ve Ericsson (İsveç)’de uzun yıllar çalışan Prof. Dr. Asım Kurtoğlu’nun yanısıra pek çok akademisyenin katılımıyla Endüstri 4.0 alanında yapılan çalışmalar ve Türkiye’nin Endüstri 4.0’a nasıl entegre olabileceğini konuştuğu panelde, Rektör Dereli hem İSTE’yi, hem de TEKNOVERSİTE vizyonu ile hedeflerini anlattı.
Panel açılış konuşmasını yapan BTÜ Rektörü Prof. Dr. Arif Karademir, Teknoloji Transfer Ofisi(TTO) için başvuru yapan ve onay alan üniversiteler içinde en genç üniversite olduklarını belirterek, “TTO, teknoloji savaşında öne geçmemiz için olmazsa olmazlarımızdan biri. Gönül ister ki dünyadaki tüm değişimleri biz yaratıp biz yön verelim fakat maalesef şuan dünyadaki teknolojik gelişmelere uyum sağlayan konumundayız. Bu durumu tersine çevirmemiz toplumsal dönüşümle mümkün olacaktır. Üniversitelerin rolü bu noktada önem kazanıyor.” dedi.
Katma değeri yüksek teknoloji ürünleri üretmek gerektiğini söyleyen Vali İzzettin Küçük, “Bunun için eğitim, arge ve tasarıma ciddi yatırımların yapılması gerekiyor. Kaynaklarımız yetersiz olduğu için de bu sınırın üstüne çıkamıyoruz. Yalnızca fabrika kurmak yeterli değil. Apple deyince herkes Steve Jobs’u bilir. Oysa yıllık 450 milyar dolar ciroya sahip bu şirketin arkasında Stanford Üniversitesi’nin matematiği vardır. Yani Steve Jobs aslında bu işin son halkasıdır. Üniversiteler bu işin temel ayağı. Bilgi üretilecek, teknolojiye dönüştürülecek, tasarlanacak ve ürüne dönüştürülecek. Üniversiteler bu işin amiral gemisidir. Bursa, Türkiye’de katma değeri yüksek ürün ihracatında ilk sırada. 2018’de Türkiye’nin ilk teknoloji organize sanayi bölgesini (TEKNOSAB) kurmak üzere fabrika inşaatlarımız başlayacak. Bu vesileyle TEKNOSAB’da gerçekleşecek yüksek teknoloji yatırımlarıyla içinde bulunduğumuz orta gelir tuzağından çıkacağız inşallah.” diye konuştu.
Türkiye Endüstri 4.0’a Nasıl Hazırlanmalı?
The Royal Institute of Technology ABB Robotics ve Ericsson (İsveç)’de uzun yıllar çalışmış olan ve Endüstri 4.0 konusunda sosyal platformlar ve gazeteler gibi pek çok mecrada çeşitli görüşler olduğunu belirten Prof. Dr. Asım Kurtoğlu, “Endüstri 4.0 henüz bir bilim haline gelmedi. Fakat ne olursa olsun etkilerinin devrimsel olacağı kesindir. Sanayi 1.0, 2.0, 3.0 aşamalarını kaçırdık fakat 4.0’ı kaçırmamalı ve Türkiye’nin yakın gelecekte 1.sınıf endüstri ülkesi olması için gerekli adımları atmalıyız. İngiltere’de kümelenme yöntemi ile deha insanlar bir araya gelerek çok önemli buluşlara imza atmış ve İngiltere en şaşalı yüzyılını yaşamıştır. Peki biz ne yapmalıyız? Öncelikle rakip firmalara uzak durma politikası bir kenara konulmalı firmalar birbiriyle ortak çalışmalar yürüterek mevcut teknolojiyi iyileştirme yoluna gitmeli. Amerika en büyük rakibi Alman devi Siemens ile ortak çalışmalar yürütmektedir. Endüstri 4.0’ın sac ayaklarını oluşturan yazılım, iletişim ağları, veritabanı yönetimi, yönetim sistemleri, bilgisayar donanımları, iletişim, yapay zeka, makine görmesi, veri toplama sistemleri vb. konularda uzmanlaşmalıyız. Avrupa’da sadece otomatik montaj üzerine çalışan fabrikalar var. Üniversitelerimizde bunlar ders olarak verilmeli. Endüstri 4.0’ı yakalamak için endüstri 4.0’ın temel unsurlarına hakim mühendisler yetiştirmeliyiz. Vali beyin de dediği gibi orta gelir tuzağından sıyrılmamız için modelleme ve benzetim, 3d imalatı, akıllı elektronik sistemler, siber elektronik, veri çözümleme, telsiz iletişim, sosyal ağlar vb. süreçlere hakim olmalıyız. Almanya’da 67 adet araştırma enstitüsü mevcut. 9 milyon nüfuslu İsveç’te eğitim bakanlığında 3 ayrı bakan, endüstri bakanlığında yine 3 ayrı bakan görev yapmakta. Türkiye’de 10 tane sadece Endüstri 4.0 alanında çalışan üniversite kurulması, Endüstri 4.0 bakanlığının kurulması ve ÖSYM’de ilk 30.000’den maaşlı öğrenci adaylarının seçilip ve Endüstri 4.0 konusunda uzmanlaşması yapılabilecekler arasındadır.” dedi.
Dijital Dönüşüme Nereden Başlamalı?
Dijital dönüşüme müşteri deneyimini iyileştirmeye odaklanarak başlanması gerektiğini ifade eden BTÜ Endüstri Mühendisliği Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Koray Altun, ise “Türkiye’de dijital dönüşüm yolculuğuna başlayan şirketler engel teşkil eden faktörleri büyük oranda yatırım perspektifinden değerlendirmekte. Sanayide dijital dönüşümün temel bileşenleri olarak görülen strateji ve yol haritası ile yönetişim konularında şirketlerimiz yetkinliklerini düşük olarak değerlendirmekte. Bu sebeple sanayide dijital dönüşüm için ayırdıkları kısıtlı kaynağın yanında bu kaynakların da verimsiz ve yanlış projelerde kullanılması riskiyle karşı karşıya kalacaktır. Başarılı dijital dönüşüm için, sırasıyla; doğru bileşenler bir araya getirilmeli, kurumsal inovasyon yönetim sistemi kurulmalı, dijital dönüşüm programı başlatılmalı, 9+ teknolojileri izlenmeli, değerlendirilmeli ve strateji oluşturulmalı” diye konuştu.
İSTE’de Üniversite 4.0 hedefi
Dünden bugüne üniversitelerin gelişim sürecini değerlendiren İskenderun Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Türkay Dereli, “Sorgulamaya müsaade etmeyen ve sadece bilgi aktarımına ve öğretime izin veren 1. Nesil Üniversiteler’den sonra gelen 2. Nesil Üniversiteler, öğretim ve araştırmaya odaklandılar. Onları, girişimciliğe odaklanarak girişimcilik ekosistemini desteklemeye çalışan, girişimci yetiştirmeyi hedefleyen 3. Nesil Üniversiteler takip etti. Ancak, bu üniversiteler ve kavram henüz olgunlaşmadan, Endüstri 4.0 çağına hızla girilmesi nedeniyle, üniversitelerin de yeniden yapılanması gerekti ve 4. Nesil Üniversiteler olarak da adlandırılabilecek Üniversite 4.0 anlayışı ortaya çıktı. Buna, en basit anlamda, Endüstri 4.0’a uygun bilimsel araştırmalar yapan, teknoloji üreten, insan kaynağı ve uzman mezunlar yetiştiren yeni bir anlayış gözüyle bakılabilir. Bununla birlikte, bu yeni üniversite anlayışında, artık tek başına bilgi/teknoloji üretmek ve girişimciler yetiştirmek de yeterli olmayabilir. Artık, üniversitelerin açık inovasyonu destekleyen tüm paydaşlar ile birlikte bir ekosistem oluşturmaları, kişiye özel sürekli eğitime yönelmeleri, topluma ve endüstriye mükemmel bir biçimde entegre olmaları gerekiyor. Bilim ve teknolojinin, toplumun ve endüstrinin her katmanında yaygınlaşmasının, kullanılmasının ve hakim olmasının sağlanması gerekiyor. İskenderun Teknik Üniversitesi (İSTE) olarak, TEKNOVERSİTE adını verdiğimiz vizyon ile bu hedeflere ulaşmak için çaba sarf ediyoruz” diye konuştu.
Prof. Dr. Türkay Dereli’nin konuşmasının ardından oturumların tamamlanmasıyla katılımcılara teşekkür belgesi takdim edildi.